رکن اساسی در بررسی یک جنبش اجتماعی، وارسی میزان هم‌خوانی مطالبات با اندیشه‌ها و ارزش‌های مورد اعتنای آن جنبش است. در این مقاله که بر جنبش میرزا کوچک خان در گیلان متمرکز است، به بررسی پیام اصلی روزنامه ...
بیشتر
رکن اساسی در بررسی یک جنبش اجتماعی، وارسی میزان هم‌خوانی مطالبات با اندیشه‌ها و ارزش‌های مورد اعتنای آن جنبش است. در این مقاله که بر جنبش میرزا کوچک خان در گیلان متمرکز است، به بررسی پیام اصلی روزنامه «جنگل»، ارگان اصلی جنبش، پرداخته شده و هدف آن بررسی این گزاره است که «جنبش میرزاکوچک خان بر استقلال کشور و حفظ هویت ملی و همبستگی و حمایت از پارلمان نوظهور در کشور و پادشاه مشروطه استوار بوده و جنگلیان در این راستا حرکت کرده‌اند». این تحقیق برپایة روش «تحلیل محتوا»ی همة شماره‌های موجود و در دسترس روزنامة فوق استوار است.
سیر تاریخی حرکت میرزا با اشاره به نقش وی در حرکت‌های مردم گیلان در انقلاب مشروطه بررسی و به عوامل تکوین و استمرار جنبش پرداخته شده است. این تحقیق به اهداف تحقق نیافتة خیزش مشروطه خواهی ایرانیان نیز اشاراتی دارد و اساساً آن را یکی از عوامل مهم پیدایش و تکوین جنبش جنگل دانسته است. نیز به آرای مختلف اندیشمندان جامعه‌شناسی سیاسی به‌طور اختصار پرداخته شده، با این توضیح که به نظر می‌رسد هیچ یک به تنهایی قادر به توضیح این جنبش نیستند. هر یک از آرا قسمتی از ماجرای جنگل را توضیح می‌دهد ولیکن جنبش جنگل در تکوین خود علاوه بر هم‌خوانی با مجموعه آرای متفکران جامعه‌شناسی، به زمینه‌های محلی به معنای خاص آن نیز تکیه داشته است.
